Friday, September 01, 2006

Een land van vogels...

Ik ben altijd erg gefascineerd van biologische gemeenschappen die op de een of andere manier anders in elkaar zitten dan die ik gewend ben. In de meeste bekende ecosystemen worden de belangrijkste plekken ingenomen door zoogdieren. Denk aan Afrika: je hebt planteneters (zebra's, gnoes, olifanten), vleeseters (leeuwen, jachtluipaarden), aaseters (hyena's, gieren) en insecteneters enzovoorts... In Europa zijn het planteneters als herten en zwijnen en vleeseters als wolven en marters.
In mijn vorige bericht schreef ik bijvoorbeeld over systemen in de diepzee die niet gebaseerd zijn op zonlicht, maar op fosfaat en methaan uit de oceaanbodem. Toch zie je in zo'n systeem diersoorten die dezelfde functies vervullen als in een normale leefgemeenschap: er zijn beesten die bacteriën eten, roofdieren en aaseters enzovoorts.
Een ander voorbeeld is het ecosysteem op Australië, waar alle plekken in het netwerk worden ingenomen door buideldieren. In elk geval was dat zo voordat de mens de dingo introduceerde. Er zijn bijvoorbeeld fossiele buidelleeuwen gevonden, maar ook enorme lopende roofvogels en fossielen van zes meter lange varanen...
Ik las vandaag weer een wat ouder berichtje over het bizarre ecosysteem van Nieuw-Zeeland. Tot een paar honderd jaar geleden leefden er op Nieuw-Zeeland namelijk nauwelijks zoogdieren, ook geen buideldieren. De hele levensgemeenschap werd gevormd door vogels. Er waren grote plantenetende vogels, de moa's, maar ook enorme arenden. Elke beschikbare plek (noteneter, zaadeter, insecteneter, planteneter, vleeseter, aaseter) werd bezet door vogels. En elke vogel was precies aangepast voor zijn plek in het ecosysteem. Helaas zijn veel ervan uitgestorven toen de mens Nieuw-Zeeland ontdekte en zoogdieren meenam. Iets waar ik erg verdrietig van kan worden. Het is werkelijk een verloren wereld...

[I've always been fascinated by biological communities that are in one way or another different than the one I'm used to. In most wellknown ecosystems the most important roles are filled by mammals. Think of Africa: there are herbivores (zebra's, wildebeast, elephants), carnivores (lions, leopards), carrioneaters (hyena's and vultures), insectivores etcetera, etcetera... In Europe it's herbivores like deer and swine, and carnivores like wolves and bears.
In my last post I wrote about systems in the deep ocean not based on sunlight, but on phosphate and methane from the oceanbottom. Still in this ecosystem you see animals fulfilling the same roles as exist in normal systems: there are creaters that eat bacteria, carnivores and carrioneaters...
Another example is that of Australia, where all knots in the net are taken by marsupial animals. At least that was the case before man introduced the dingo there. Researchers have found fossil marsupial lions for inastance, but also enormous walking birds of prey and fossils of six meters long monitorlizards...
Today I again read an older newsmessage about the bizarre ecosystem of New-Zealand. Until a couple of centuries ago on New-Zealand mammals and marsupials were practically absent. The entire community was made up of birds. There were giant planteating birds, the moa's, but also enormous eagles. Every available spot (nuteter, insectivore, herbivore, carnivore, carrioneater) was filled by birds. And every bird was exactly adapted for its place in the 'circle of life'. Sadly many of these birds became extinct after man discovered New-Zealand and introduced mmmals. It's something I can get very sad about. It really is a lost world... ]

No comments: