Stoppen met doen alsof

Ik begin weer helemaal terug te komen in het ritme van het 'bloggen'. Mooi. Een tijdje geleden keek ik weer eens een van mijn favoriete films, Galaxy Quest. Het zal wel de vierde of vijfde keer zijn geweest (niet zo uitzonderlijk hoor, ik kijk de meeste van mijn films wel vaker. Behalve Pearl Harbour dan.)
Wat is het in Galaxy Quest dat de film voor mij zo boeiend maakt? Is het de humor? Tsjah, de film is wel heel grappig, maar de leukste grappen ken ik ondertussen al.
Komt het door de vele verwijzingen naar Star Trek? Ik denk het niet. Ik ben wel fan van de nieuwe series van Star Trek, maar ik heb de originele serie nooit gezien, en zag de oude films pas na deze. Ik ben ook nog nooit naar een conventie of congres geweest (oh ja, wel naar de Fantasyfair. Dat kwam in de buurt.)
Ligt het dan aan het ontwerp van het ruimteschip en de omgeving? Dat speelt zeker mee, maar het is niet veel beter dan Star Trek - The Next Generation, de schurk is niet zo angstaanjagend als de Borg (maar wel vasthoudend) en ik erger me een beetje aan de onwaarschijnlijkheid van de monsters. De kleine groene wezentjes lopen op een manier die zwaartekrachttechnisch niet overtuigt, en een monster van steenblokken vereist wel heel erg dat ik mijn denken uitschakel. Oh, en de Thermians werken in het begin op je zenuwen, vanwege hun manier van praten en half hyterische lachje. Maar misschien is dat ook een verwijzing naar de manier waarop buitenaardse wezens werden gepresenteerd in Star Trek.
Zijn het de acteurs? Die spelen zeker mee. Alan Rickman (die hier Sir Alexander Dane speelt, die weer doctor Lazarus speelt) is een favoriet van me sinds films als Die Hard, Robin Hood Prince of Thieves en Harry Potter. Ik ken geen andere acteur die zo goed sarcastisch kan zijn als hij. En de andere acteurs doen niet voor hem onder. Maar om een antwoord op de vraag te geven: ik heb die andere films waarin hij speelt niet in mijn collectie, dus dat kan het ook niet zijn.
Wat overblijft is het verhaal, want het verhaal sluit nauw aan bij wat een geheime droom moet zijn van talloze science fiction en fantasy liefhebbers (oftewel: geeks), namelijk: dat de wereld uit je verbeelding echt blijkt te zijn. Kijk naar de fanfictie-sites op internet, waar mensen verhalen schrijven over hun favoriete boeken en films: in meer dan de helft verwerkt de auteur zichzelf in het verhaal (om vervolgens een romantische relatie aan te gaan met Legolas, Harry of Aragorn). En kijk hoe serieus de fans het Star Trek-universum benaderen. Er bestaan zelfs versies van Hamlet in het Klingon (heeft een kennis van me) en technische handleidingen van het ruimteschip Enterprise. Waarom verlangen zoveel mensen hiernaar? Omdat ze deel willen uitmaken van een groter verhaal. Ze willen een bestaan leiden waarin ze een belangrijke rol hebben, waarin moed, heldendom en glorie nog echt bestaan en ze een verschil kunnen maken in de wereld. Kijk naar de jonge fans die in deze film de bemanning van de NSEA Protector te hulp komen. "Het is allemaal echt," zegt Jason Nesmith (die kapitein Peter Q. Taggart speelt). "Ik wíst het!" roept de jongen enthousiast.
Maar er is nog een andere laag in het verhaal. Het gaat namelijk ook om het "doen alsof", het spelen dat je groter of belangrijker bent dan je bent. Ik focus me maar even op Jason Nesmith, hoofdrolspeler in de TV-serie Galaxy Quest, die na twintig jaar nog steeds teert op dit succes, en die door zijn mede-acteurs wordt beschouwd als een arrogante opschepper. Het verhaal begint als hij zich realiseert dat zijn collega's en zelfs sommige fans hem een trotse poseur vinden en hij zich prompt bedrinkt. De volgende morgen staan er buitenaardse wezens voor zijn deur, de Thermians. Zij beschouwen de uitzendingen van Galaxy Quest als geschiedschrijving, en hebben de hele fictieve samenleving gekopieerd, compleet met het ruimteschip, en met de normen en waarden van de serie: samenwerking, trouw, waarachtigheid en strijdleus 'Never give up, never surrender'. Ze zien Nesmith dan ook als de legendarische kapitein Peter Q. Taggart. Dat hij een acteur zou kunnen zijn, komt niet eens bij ze op. Nesmith maakt maar al te graag misbruik van hun verering en valt zonder problemen terug in zijn rol van held zonder vrees. Hij vliegt het heelal in, maakt vijanden bij de vleet, en leidt het ruimteschip (en de Thermians) bijna tot de vernietiging. Dan komt het moment van de waarheid. Nesmith kan er niet meer omheen, en moet opbiechten dat hij een acteur is, feitelijk een leugenaar. Zijn bravado was geacteerd en niet echt. Alles lijkt verloren. Hij is maar een mens als ieder ander.
Dat is echter niet de hele waarheid. Er zit wel degelijk een held in Nesmith verborgen, maar pas als hij zichzelf is, en niet meer doet alsof, komt die tevoorschijn. Dan groeit hij plotseling in zijn rol en is hij een echte kapitein, die weet wat hij doet, die het beste haalt uit zijn bemanningsleden en die strijd voor een zaak die hoger is dan zijn eigen ego. Hij wordt werkelijk kapitein, niet kapitein Taggart, maar kapitein Nesmith. Hetzelfde geldt voor de rest van de acteurs. Uiteindelijk groeien ze uit boven zichzelf. Ze worden uiteindelijk wie ze eerst speelden. En zelfs de rol die ze eerst speelden is geen beperking: de acteur die in een aflevering als eerste doodging, neemt de wapens op en wordt de stoere beveiligingsagent.
Ik denk dat deze film een paralel vertoont met onze ontwikkeling tot wie we werkelijk zijn (ja, daar schrijf ik vaak over. Ik ben er nou eenmaal zelf veel mee bezig). We zijn uit onszelf geneigd om ons anders voor te doen dan we zijn. Auteur John Eldredge noemt dat de 'poseur', die doet alsof. We baseren ons zelfbeeld bijvoorbeeld op onze bijbelstudie of intellectuele capaciteiten (in mijn geval), ons schrijven (moi aussi), ons uiterlijk of sportieve prestaties (ehm... niet in mijn geval). Maar dat alles is schijn en onze grootste angst is dat de kaartentoren omvalt. Toch is dat wat moet gebeuren willen we groeien. We moeten zien dat al die dingen waarmee we onze persoonlijkheid stutten uiteindelijk krachteloos zijn. En we moeten ze afleggen. We moeten eerlijk toegeven dat we onszelf niet door onze eigen prestaties kunnen veranderen. We moeten de realiteit onder ogen zien dat we niet zijn wie we moeten zijn. Dat we gevallen mensen zijn voor God. En dat is het moment waarop God ons kan veranderen. Als we vanuit deze eerlijke positie met God gaan leven, laat Hij ons zien wie we dan wel werkelijk zijn. Dan laat Hij ons zien wat Hij in ons hart heeft gelegd, onze glorie. En die kan wel eens heel dicht liggen bij de manier waarop wij 'deden alsof'. En dan kunnen we op die manier gaan leven. Niet om ons ego op te bouwen, of om goedkeuring en acceptatie te verkrijgen, maar omdat we die personen ZIJN.
Diep he? En dat voor een komische science fiction film.
Laat ik afsluiten met een van de mooiste citaten uit deze film: "By Grabthar's Hammer, you shall be avenged!"
Wil je weten waar dat over gaat, dan zul je deze film moeten kijken. Of bezoek de website van een fan van de originele serie. Hilarisch...

[I'm getting into the rhythm of blogging again. Good. Now I only have to find enough to write about. Good. A little while ago I watched one of my favorite movies again: Galaxy Quest. It must have been the fourth or fifth time (not that that's exceptional for me).
What is it in Galaxy Quest that makes the movie as fascinating as it is to me? Is it the humour? Well, the movie is funny, but I already know most of the jokes by heart.
Is it because of the allusions to Star Trek? I don't think so. I may be a fan of the new Star Trek series, but I've never seen the originals, and watched the old movies after I'd seen this one. And I've never been to a convention (hmm, I went to the Fantasyfair this summer. That was close).
Is it the design of the spaceship and the other surroundings? That has to do with it, but the design is not much better than Star Trek - The Next Generation, the villain is not as terrifying as the Borg (but relentless none the less) and I had a hard time accepting the impossibilitie of some of the monsters. The little green men walked unconvincingly and a monster made of rock requires a rather large suspension of disbelief. Oh, and the Thermians grated on my nerves with their slightly hysterical way of talking and laughing. But the last thing may be in honor of the way aliens are presented in Star Trek.
Is it the actors? That's a considerable factor. Alan Rickman (playing Sr. Alexander Dane, playing doctor Lazarus) has been a favorite since Die Hard, Robin Hood Prince of Thieves and Harry Potter. There's no other actor who can do sarcastic just like him. And the other actors are not far behind. But to answer the question, I do not own any of te other movies he is in, so that cannot be the reason.
What remains is the story, because the story closely connects to what must be a secret ream of many SF and fantasy fans (in short: geeks): that the world from your imagination turns out te be real. Look at the fanfictionsites on the internet, were fans write stories about their favorite books and movies; in more than half the author weaves him or herself into the story (and promplty gets romantically involved with Legolas, Harry or Aragorn). And look at the way trekky's approach the Star Trek-universe. There are even Klingon versions of Hamlet available, and technical manuals of the Enterprise. Why do so many people desire this? Because they want to be part of a larger story. They want to play an important role in a world where courage, heroism and glory still exist and where they can make a difference. Look at the young fans in this movie, who help the crew of the NSEA Protector out. "It's all real," admits Jason Nesmith (playing captain Peter Q. Taggart). "I knéw it!", calls out the boy.
But there's still another level. The story is also about the 'posing', living as if you are larger or more important than you really are. I'll focus on Jason Nesmith, the main actor in Galaxy Quest, who after twenty years still milks his succes and who is secretly reviled by his colleagues as an arrogant bastard. The story starts as he realises his co-actors and even some fans don't think he's as good as he thinks he is en he drinks himself to sleep. The next morning he is visited by aliens, the Thermians. They think the broadcasts of Galaxy Quest were historical documents and have copied all its fictional society, complete with the spaceship and with the morals of the series: co-operation, loyalty, truth and it's battlecry: 'Never give up, never surrender'. In their eyes Nesmith is the legendary captain Peter Q. Taggart. It doesn't enter their imagination that he could be an actor. Nesmith all too readily abuses their adolation and without any problems re-enters his role as the hero without fear. He flies out into the universe, makes himself some powerfull enemies and leads the spaceship (and the Thermians) to the brink of destruction. That's the moment of truth. Nesmith can't put it off anymore and has to admit he's an actor, factually: a liar. His courage was playacted, not real. All seems lost. He is only human, like anybody else.
However, this is not the whole truth. There is a hero hidden in Nesmith, but only when he is himself again, and not a poser, it will come to the surface. Only then will he grow into his role and act like a real captain, knowing his limits, getting the best from his crew and fighting for something more important than his own ego. He really becomes captain. Not captain Taggart, but captain Nesmith. The same is true for the rest of the cast. All become who they only played before. And even the role they played can't hedge them in: the actor who died in one episode, takes on the role of a courageous chief of security.
I think this movie shows a paralel with our development into the person we really are (yes, that's what I often write about, and that's because I think about this a lot). Left on our own we tend to act other than we really are. Author John Eldredge names this our 'poser', the act we put up for the world. For example: we base our image of ourselves on biblestudy (me), intellectual capacities (me), writing (me too), our looks or our fysicality (clearly not me). But all of that is 'dust in the wind' and our greatest fear is for the tower of cards to be blown apart.
Still, if we want to grow, that is what must happen. We must recognize that all those external things we use to build up our personality are at the end without any power. We have to put them down. We have to admit we cannot change ourselves by our own efforts. We must own up to the reality that we are not who we are supposed to be. We are fallen men before God. And that is the moment where God can start to change us. When we start to live from this honest position with God, He will show us who we are in truth. He will show us the glory he has put in our hearts. And that can be something very close to the way we 'posed'. And he will enable us to live in our glory. Not to build up our ego, to receive adoration and acceptation, but because we ARE those persons.
Pretty deep stuff for a comical science fiction movie.
Let's close with one of the great quotes from this movie: "By Grabthar's Hammer, you shall be avenged!"
Want to know what that is all about? Just watch. Or visit this fansite for the original series. Hilarious...]