Monsterlijk huis (monstrous house)

Zo, voor mijn 101ste bericht zijn we overgestapt naar Blogger Béta. Nu zien jullie daar nog niet veel consequenties van, maar het biedt meer mogelijkheden, heb ik begrepen, en daar ga ik proberen gebruik van te maken. Voor vandaag houd ik het bij een bespreking van Monster House, een animatiefilm waar ik van de zomer heenwilde met mijn broers, maar die ik helaas heb gemist.
Nu is er tegenwoordig zo'n overvloed aan animatiefilms dat het gewoon onmogelijk is ze allemaal te zien. En als ik de besprekingen lees, mag ik ook blij zijn dat ik ze niet allemaal gezien heb. Maar deze film is niet een 'gewone' animatiefilm. Ten eerste is hij mede geproduceerd door Steven Spielberg (en had ik al gezegd dat ik fan van hem was?) en Robert Zemeckis (Back to the Future, Who framed Roger Rabbit?, Cast Away). De invloed van deze laatste was zichtbaar in de openingsbeelden van een dwarrelend herfstblad, die deden denken aan de start van Forrest Gump. Maar dat ter zijde. Ten tweede is deze film gemaakt met behulp van 'motion capture', een techniek waarbij de bewegingen van de acteurs en hun gezichtsuitdrukkingen allemaal worden opgenomen in de computer en worden gebruikt voor de bewegingen van de karakters. Dit zorgt ervoor dat ze op een realistische, geloofwaardige manier bewegen. Ten derde is dit nu eens geen film over pratende dieren (ratten, pinguins, bosdieren), maar over mensen.
Ik heb natuurlijk wat kleine puntjes van kritiek (per slot van rekening word ik hiervoor niet betaald door de filmmakers). Bijvoorbeeld de toch wat rudimentaire animatie van de karakters. Zo zijn de haren niet afzonderlijk weergegeven, en bewegen dus ook niet 'levensecht'. Dat was natuurlijk erg duur geweest, en bovendien had dit geen kinderfilm kunnen zijn als de animatie levensecht was. Maar ook in een paar andere scénes voelde de animatie niet echt, zo zag het hout van het huis uit de titel er van opzij gezien te vlak en glad uit. Een ander minpuntje was dat de spanning voor mijn gevoel soms iets te weinig werd opgebouwd. Ik had wel meer dreiging willen voelen van het huis. Maar misschien ben ik ondanks mijn weigering horrorfilms te kijken toch al te cynisch geworden. Ik weet niet hoe eng kinderen deze scénes zullen vinden. (Waarschijnlijk heel eng, als ik bedenk dat ik vroeger al bij onschuldige tekenfilms als 101 dalmatiërs mijn ogen dichtkneep).
Maar dan het positieve: de film is spannend, ziet er prachtig uit, heeft mooie, herkenbare (soms pijnlijk herkenbare) dialogen en een vrij verrassend einde.
Wat de film voor mij vooral mooi maakte, waren de hoofdpersonen DJ en Chowder, twee jongetjes van elf of twaalf, op de grens van de puberteit. Ze zijn oud genoeg om gefascineerd te zijn over het meisje Jenny, maar jong genoeg om met een cape om de schouders te lopen en snoep te willen verzamelen bij Halloween. Ze hebben posters van dinosaurussen aan de muur hangen en kunnen van het ene op het andere moment hun kamer veranderen in een geheim hoofdkwartier. Het is duidelijk dat volwassenen hen niet meer begrijpen, en tieners, zoals babysitter Zee en haar vriendje, kijken op hen neer.Ze leven nog in een wereld vol mogelijkheden, grote avonturen en belangrijke geheimen. Maar ze naderen de grens dat ze dat alles moeten opgeven, en de saaie echte wereld moeten binnengaan.
Ik herken het helemaal. Ik was precies zo toen ik elf en twaalf was (en nog wat langer), gezegend met een rijke verbeelding en een ongebreideld enthousiasme. Met mijn vriendje Dick Kroon verzon ik hele werelden. We hadden een eigen radiostation waar we radioprogramma's maakten, we speelden detectives en geheim agenten, we voerden oorlogen met de GI Joes en de lego, we namen liedjes op (hij speelde keyboard en ik zong). Vol enthousiasme stortten we ons op allerlei projecten. Maar ik weet wel hoe bezorgd ik was dat het allemaal zou verdwijnen. Op legodoosjes stond altijd zoiets als 'tot twaalf jaar' en ik was bang dat ik er na mijn twaalfde niet meer mee kon spelen. En ik vond het jammer dat het je op de middelbare school niet meer geacht werd op het schoolplein te spelen. De avonturen die ik samen met mijn klasgenoten verzon namen een abrupt einde. Opeens moest je bezig zijn met huiswerk, merkkleding, en meisjes. Het was alsof ik in een totaal andere wereld leefde. Geen wonder dat ze me als een buitenstaander beschouwden en behandelden. Had dat spelen als kind, het jongensachtige enthousiasme niets meer te betekenen?
Deze film stelt de vraag: wat als het geen fantasie is, geen spel, maar realiteit? Wat als het huis waarover de jongens verhalen verzinnen nu eens werkelijk een monster was? Plotseling blijken de jongens samen met buurmeisje Jenny de enigen die het gevaar serieus nemen. Ouders, oppassers en politieagenten weigeren te geloven dat er iets aan de hand is (tot het te laat is). En de kinderen zijn de enigen die iets aan de dreiging kunnen doen. Maar daarvoor moeten ze boven zichzelf uitstijgen. Wat ze eerder altijd speelden blijkt voorbereiding te zijn geweest, nu is het echt. Maar het was wel waardevolle voorbereiding. Verbeelde heldhaftigheid blijkt te veranderen in echte heldenmoed. En aan het eind zijn ze opgegroeid, maar hebben ze hun kinderlijkheid weten te behouden.
Ik zie daar een belangrijke waarheid in. We moeten niet neerkijken op kinderlijk spel en enthousiasme. Het speelt een belangrijke rol. De avonturen die we verzonnen als kinderen bereidden ons voor op de avonturen die we ingaan als volwassenen. De oorlogen die we vochten met blaaspijpen en 'tien seconden dood', waren oefeningen voor reeële strijd, in geestelijk opzicht, maar als we ervoor geroepen worden ook in letterlijk opzicht. En de jeugdige fantasie van toen geeft ons nu een heldere blik op de 'werkelijkheid achter de werkelijkheid'. Kinderen weten dat wat je met je ogen ziet, niet het enige is dat bestaat. En ik denk dat volwassenen die op deze manier leven altijd het kind in zichzelf blijven houden. Niet op een sentimentele manier, niet om zich uit het echte leven terug te trekken, maar om rechtop te kunnen staan en te leven.
Ik hoop in elk geval dat het voor mij mag gelden. Kinderlijk ben ik in elk geval nog wel, maar niet kinds.
Hier nog een link naar een waardevolle bespreking.

[Well, for my 101st post I've switched to Blogger Béta. As of yet this hasn't got major consequences, but there are more options in Blogger Béta and I will try to make use of them. For today I'll give you a review of Monster House, an animated movie I wanted to see with my brothers this summer, but I unfortunately missed it.
Anyway, there is such a surplus of computer animated movies that it is simply impossible to watch them all. And if I believe the reviews, I should be rather happy I havent' seen them all. This movie is no 'common' animated movie though. Firstly it's produced by Steven Spielberg (and did I mention I'm a fan?) and Robert Zemeckis (Back to the Future, Who framed Roger Rabbit?, Cast Away). His influence is visible in the opening shots of a twirling autumn leave, that made me think of the start of Forrest Gump. Secondly this movie was made by 'motion capture', a technique that captures all movements and expressions of the actor in the computer, which are used to animate the characters. This leads to realistic and believable movements. Thirdly, this movie is not about talking animals (rats, penguins, forest animals), but about people.
Of course I have some minor criticisms (as I'm not being paid by the producers of this movie). For example the slightly rudimentary animation of the characters. Their hair is not divided in single hairs, so it hasn't got a 'life like' look and feel to it. That would have been expensive, and this would have been a horror movie had it been really 'life like'. But I also saw a couple of other scenes where the animation didn't feel real, the wood of the titular house seen from the side was too smooth for example. Another slight comment was the lack of tension in some scenes. I would have liked to feel more dread from the house. But maybe I have grown too cynical, even though I tend to avoid horror movies. I do not know how scary this movie is for children. Probably very scary, when I thing back how I hid behind the couch when I saw 101 dalmatians.
But over to the positive: the movie is exciting, looks beautifull, has nice, and recognizable (sometimes painfully so) dialogues and a fairly surprising ending.
What really made the film for me were protagonists DJ and Chowder, two eleven or twelve year old boys, on the brink of puberty. They are old enough to be fascinated with a girl, but young enough the wear a cape or collect candy with Halloween. Their walls are covered with dinosaur posters and they can change their room to secret head quarters in just one moment. It's clear grown ups do not understand them and teenagers, like baby sitter Zee and her boyfriend, treat them with disrespect. They live in a world of possibilities, grand adventures and important secrets, but they near the point where they have to give that all up and enter the boring real world.
I recognize all this. I was the same way when I was eleven or twelve (and a bit more after that), blessed with a lively imagination and lots of enthousiasm. With my friend Dick Kroon I made up whole worlds. We had our own radio station, we played detectives and secret agents, we waged wars with our GI Joes and lego, we recorded songs (he on keyboard, while I sang). Enthousiastically we started lots of different projects. But I still remember how I worried that it would all disappear. On lego boxes was printed 'age: up to twelve years' and I was afraid that when I was twelve I wouldn't want to build with it any more. And I was disappointed that in high school we couldn't play outside anymore. The adventures I made up with my class mates ended abruptly. Suddenly one had to be occupied with home work, clothes and girls. It was as if I entered a wholly different world. No wonder I was seen as an outsider. Was my playing as a child really child's play?
This movie poses the question: what if it isn't fantasy, but reality? What if the house the boys fantasize about really was a monster? Suddenly it's them (along with Jenny) who see the danger to the community. Parents, baby sitters and police agents alike do not believe there's something wrong (until it's too late). And the children are the only ones able to deal with the threat. But do act they have to rise above themselves. The way they played before turns out to have been preparation. Now it's reality. But it was a worthwile preparation. Imagined heroism turns into real heroics. And at the end they have grown, but they still have their youthfull spirits.
In that I see an important truth. We shouldn't look down on childs play and childish enthousiasm. It has an important role to play. The adventures we made up as children prepare us for the adventures we enter as grown ups. The wars we foughts with our wooden guns and 'ten seconds out', were pracitce for the real battles, spiritually and if we are called to them, physically. And our youthfull imagination gives us a clear view of 'reality behind reality'. Children know that the visible world is not the only thing that exists. I think that grown ups who live in this way, will always keep the child within alive. Not sentimentally, not to retreat from the world, but to stand straight and look life in the eye.
I do hope that will be true for me. I think I'm still child like, but hopefully not childish.
Here's a link to a good review.