Ja, ik ben een boeken-liefhebber. Dat zal voor geen van mijn lezers als een verrassing komen. Een wereld zonder boeken zou ondenkbaar zijn. En ik merk dat boeken heel erg bijdragen aan mijn groei als persoon. Ik heb het niet alleen over verhalende boeken, hoewel er daar ook veel tussenzitten die me diep in mijn hart raken en die mij inspireren, maar ik lees ook veel boeken over de bijbel en andere christelijke onderwerpen. Op dit moment ben ik een aantal boeken uit mijn boekenkast aan het herlezen. Onherroepelijk denk je dan terug aan de eerste keer dat je zo'n boek las en hoe ze je denken hebben veranderd. Sommige van deze boeken hebben me op nieuwe ideeën gebracht of mijn visie op bepaalde onderwerpen veranderd. En als je denken verandert, verandert ook je leven. Boeken zijn dus levensveranderd. Omdat ik hierover aan het denken was, ging ik eens bij mijn boekenkast staan om te zien welke boeken vooral mij hebben gemaakt tot de persoon die ik nu ben, meer dan andere. Er zijn er veel van, daarom is dit het eerste deel van een serie.Het eerste dat ik wil noemen is het boek Godsverlichting van Willem J. Ouweneel. Nu was ik in mijn 'bijbelstudieperiode' een groot fan van deze bioloog, filosoof en theoloog, die ook nog eens een bekend spreker was uit de kringen van de 'Vergaderingen'. Dit boek verscheen in 1994, het jaar dat ik begon te studeren aan de Rijksuniversiteit Leiden. Ik weet nog steeds hoe ik dit boek las rond kerst in een huisje in een vakantiepark met mijn ouders. Voor die tijd verdedigde ik fel het standpunt dat de visie van de 'Vergaderingen' op onderwerpen als avondmaal en gemeentevormen de enige juiste was, wat leidde tot de ongelukkige gedachte dat andere kerken 'het licht niet hadden'. Mijn eerste jaar op evangelische studentenvereniging Ichthus liet me wat dat laatste betrof niet lang in de waan, maar hoe moest ik dan wel over deze onderwerpen denken? Rond dezelfde tijd begonnen leidende broeders uit de 'vergaderingen' ook vragen te stellen bij lang geaccepteerde standpunten en opnieuw de bijbel te bestuderen naar wat die nou werkelijk zei. Godsverlichting beschreef de ontdekkingen op dat gebied van Willem Ouweneel. Hij beschreef een bijbelser, liefdevoller manier van gemeente zijn, waar echt ruimte zou zijn voor God om zichzelf te laten zien. Hij haalde zelfs liederen aan uit de Opwekkingsbundel. Ongehoord, maar voor mij erg inspirerend. Het bevestigde mij in mijn zoektocht naar een opener manier van omgaan met andere christenen.
Een ander boek dat in dit proces een grote rol speelde was Water, Wijn en Waarheid van Henk P. Medema uit 1997. Ondertussen bezocht ik de zogenoemde Betteld-conferenties, waar werd gesproken over een nieuwe manier van gemeente zijn. En in die tijd was het postmodernisme een 'hot' onderwerp, onder andere op mijn studentenvereniging. Henk Medema was iemand voor wie ik veel respect had, en nog steeds heb, vooral vanwege zijn heel eerlijke benadering van moeilijke onderwerpen. En in dit boek legde hij uit wat het postmodernisme inhield, hoe het onze maatschappij en onze geloofsbeleving beïnvloedde en hoe christenen de eeuwige waarheid konden blijven verwoorden in een cultuur die niet meer in waarheid geloofde. Het maakte op mij diepe indruk. Ik leerde van dit boek dat er verschillende vormen van waarheid zijn. Alleen de diepste waarheid van God, die Hij heeft laten zien in zijn Zoon, Jezus Christus, is onwankelbaar en vast. Al onze theologische systemen en leerstellingen zijn niet zo onwankelbaar, omdat ze door mensen zijn opgesteld. Ze kunnen de waarheid misschien wel benaderen, maar ze zijn niet dé waarheid. Dit hielp mij om de leerstellingen van de 'Vergadering der gelovigen', die ik altijd voor absoluut en onwankelbaar had gehouden, te relativeren, zonder me direkt een ketter te voelen. Ook bevestigde Medema in dit boek het belang van verhalen, ik de periode in mijn leven dat ik mijn liefde voor verhalen probeerde te onderdrukken.
Ergens in deze periode las ik het boek Leven door de Geest van F. A. Schaeffer. Vanaf de laatste jaren van de middelbare school had ik mij gewijd aan het bestuderen van de bijbel. Ik verslond bijbelstudieboeken, maar daarnaast ook boeken gewijd aan de apologetiek, dat is de intellectuele verdediging van het geloof. Vooral Schaeffer en Lewis spraken mij heel erg aan. Van beide heb ik dan ook een heel aantal boeken nog steeds in mijn bezit. Dit boek is echter niet zozeer een apologetisch boek, maar beschrijft zijn wereldbeeld, waarbij hij zich afvraagt hoe het kan dat christenen in God geloven, maar er geen effect zichtbaar is in hun leven. Toen ik het laatst herlas viel mij op hoe hij aantoont dat we voortdurend ons afhankelijk moeten weten van het werk van Christus voor ons en in ons, en hoe daardoor een significant herstel tot stand wordt gebracht in onze psychologie, in onze relaties en in onze samenleving. Maar ik denk niet dat ik me toen al bewust was van alle gaten in mijn eigen hart. Wat me toen aansprak was zijn opmerking dat we als christenen wel zeggen te geloven in God, maar dat we vaak gaan zitten op de stoel van de ongelovige. We leven als agnosten of atheisten. In de praktijk handelen we niet naar ons geloof. Dat inzicht stimuleerde mij om God als realiteit te willen ervaren en niet alleen maar als intellectueel construct.
Een ander boek dat me tegenwoordig in andere opzichten aanspreekt dan toen ik het de eerste keer las (hoewel ik het nu al minstens drie keer gelezen heb) is Wonderen van C.S. Lewis. Deze vriend van Tolkien (Ha, heb ik hem toch genoemd!), heeft niet alleen maar kinderboeken en SF-verhalen geschreven, maar ook boeken die het geloof verdedigden. Dit boek legt uit dat wonderen mogelijk zijn. Wat mij nu aanspreekt is zijn beschrijving van de vleeswording van Christus en hoe het de bedoeling van God is de schepping te vernieuwen. Maar toen waren er twee dingen die mij troffen. De eerste is Lewis' opmerking dat als onze gedachten alleen maar voortkwamen uit de fysische bewegingen van atomen of neuronen, geen enkele uitspraak 'waar' kon zijn, ook niet die dat gedachten alleen maar uit atomen voortkomen. De bewegingen van atomen, door de fysica tot stand gebracht, hebben geen verband met 'waarheid' of 'onwaarheid'. Dit was voor mij een belangrijk gezichtspunt in mijn denken over de hersenen en het werkelijk bestaan van mijzelf als persoon. Het andere element dat me aansprak was Lewis' uitleg van de natuurwetten. Hij maakte duidelijk dat natuurwetten beschrijvingen zijn van wat God in het universum doet. Het universum is niet als een opgewonden klok die uit zichzelf afloopt. Nee, God is er actief in en 'onderhoudt alle dingen'. Dat de aarde om de zon draait, of een elektron om een proton is volledig het werk van God. Daarom is een brood dat gebakken is uit graan van een akker net zo goed het werk van God als het brood van de wonderbare spijziging, en daarom kan ik God net zo goed danken voor een genezing door een paracetamol als voor een wonderbaarlijk herstel. Het hielp me niet alleen om met wetenschap om te gaan, maar ook om God te zien in de gewone dingen. Lezers van Neptunus zullen dit beeld herkennen. Ik heb het van Lewis.
Een vijfde boek (en het laatste voor deze aflevering), is het boek Geloven is weer mens worden, van Jerram Barrs en Ranald Macaulay. Dit boek heeft echt mijn denken veranderd. De schrijvers (ik herken nu pas hoezeer ze zijn geïnspireerd door Francis Schaeffer), gaan ervan uit dat de mens is geschapen naar het beeld van God, en dat het beeld van God in de mens is hersteld door het werk van Christus. We moeten als christenen dus niet het menselijke minderwaardig achten of terzijde schuiven, maar juist volledig als mensen leven. Het menselijke verstand, de wil, emoties en creativiteit zijn juist waardevol, omdat ze Gods eigenschappen weerspiegelen. Het boek strijdt tegen platonische ideeën in het christendom, die een superioriteit van het geestelijke boven het menselijke argumenteren. Elke leer die leidt tot een verminderd belang van het menselijke is een dwaalleer. Dit heeft radicaal mijn beeld op de mens en op mezelf veranderd. Ik dacht ooit dat mijn 'ik' slecht was, dat ik mijn eigen verlangens, passies en ideeën opzij moest schuiven en me moest laten leven door God. Door dit boek leerde ik dat God juist wil dat ik als mens leef, mijn eigen verlangens ontwikkel en zelf mijn keuzes maak in relatie met hem. Vooral tijdens mijn overspannen periode, waarin ik worstelde met bidden en bijbellezen, hebben deze gedachten mij voorbereid op een meer persoonlijke, menselijkere manier van omgaan met God. Ik kan dit boek niet genoeg aanbevelen.
Volgende keer meer boeken die mij op de een of andere manier hebben aangeraakt.
[Yes, I love books, hardly a surprise for the regular reader of this blog. A world without books would be unimaginable. And I must admit that books do contribute to my development as a person. And I'm not just talking about stories here, though there are lots of novels that touch me deeply and inspire me, but I also read a lot of books about the bible and christianity. I'm currently re-reading a lot of books from my bookcase and irrevocably start to muse about the first time I read them and the way they changed my conceptions. Some of these books created new ideas and changed the way I thought about different subjects. And when your thoughts are changed, your life changes too. So books can change your life. Thinking about the effect of these books I walked up to my bookcase to see which books more than others have made me into the person I am now. There's quite of few of them. That's why this is the first part of a series.
The first I want to point to is the (untranslated as far as I know) book Godsverlichting by Willem J. Ouweneel. In my 'biblestudy period' I was a fan of this biologist, filosofist and theologian, who also was a well known teacher among the 'Brethren'. This book appeared in 1994, the year I started at the Leide University. I still remember reading this book on a vacation with my parents that christmas. Before that time I was a staunch defender of the views of the 'Brethren' about the Lord's supper and the way of assembly as the only right one, which lead to the unfortunate thought that other churches 'didn't have the light'. My first year at the christian students association taught me that last part was really not true, but I did not know how else to think about these subjects. Around that time leading teachers from the 'brethren' also started to question accepted viewpoints and started to study the bible afresh to find what it really said. Godsverlichting described the discoveries in this by Willem Ouweneel. He described a more biblical, more loving way of being a church, one where there would be truly room for God to show more of himself. He even quoted evangelical songs, which was 'not done' in my church at that time, but inspired me. It really encouraged me in my search for a more accepting way of engaging other christians.
Another book that played a large part in this process was the also untranslated Water, Wijn en Waarheid by Henk P. Medema from 1997. In the mean time I visited the so called Betteld-conferences, where people from the 'Brethren'-movement talked about a new way of being church. And around this time postmodernism was a hot subject, e.g. on my students association. Henk Medema was and is someone I really respect for his hones way of thinking about hard subjects. And in this book he explained what postmodernism really was, how it influenced our society and our experience of faith and how christians could keep preaching the eternal truth in a culture without a concept of truth. It impacted me very much. I learned there are several levels of truth. Only the deep truth of God, which He has shown in his Son, Jesus Christ, is fundamentally true. Al our theology, our systems and dogma's are not as absolutely true, as they were constructed by humans. They can approach the truth, but they are not the truth itself. This really helped me see the 'truths' of the Brethren, which I had long thought absolute, as relative, without feeling like an apostate. Medema also showed the importance of stories, in the period in my life I tried to suppress my own love of stories.
Sometime around then I read the book True Spirituality by F. A. Schaeffer. From the last years of high school I had devoted myself to studying the bible. I devoured biblestudy books, but also books about apologetics, the intellectual defence of the faith. The writers I admired most were Schaeffer and Lewis, and both still fill relatively large sections of my bookcase. But this book is not really apologetic, but it describes Schaeffers larger view of life, as he asks himself how it is possible for christians to believe in God without any difference to observe in their lives. When I just recently re-read this book I noticed how Schaeffer proves how we are from moment to moment dependent upon the work of Christ for us and within us, and how this translates into a significant restoration in our psychology, relationships and society. But I think at that time I wasn't really conscious of all the brokenness in my own heart. The thing that spoke to me then was his remark how we as christians say we believe in God, but often sit on the chair of the unbeliever. We live like agnosts or atheists. We do not practice what we believe in. This view inspired me to long to experience God as a reality and not only as an intellectual construct.
Another book that currently speaks to me in different ways compared to the first time I read it (and I've read it at least three times now) is Miracles by C.S. Lewis. This friend of Tolkien (I found a way to mention him), did not only write childrens books and Scientifiction, but also apologetic works. This one defends the possibility of miracles. The thing that touched me now is his description of the incarnation and how God's purpose is to renew his creation. At that time there were two things that spoke to me. The first is Lewis' remark that if our thoughts were just caused by physical movements of atoms and neurons no thought could in a real sense be 'true', not even the thought our thoughts are caused by atoms. The movements of atoms, caused by physics, have nothing to do with 'truth' or 'falsity'. This for me helped clarify the mind-body problem and the way I saw myself as a person. The other thing that spoke to me was his explanation of the laws of nature. He illustrates how the laws of nature are descriptions of Gods way of acting in the universe. The universe is not like a wound clock slowly unwinding. No, God is active in it and 'sustains all things'. The earths circling around the sun, or the electron around a proton, is fully the work of God. That is why a bread baked of grain is just as much the work of God as the bread in the miracle of Jesus. And that's why I can thank God for doctors and medines as much as for miraculous healings. This helped me not only in understanding science, but also to see God in daily life. Those who have read my novel Neptunus will recognize this explanation. I was inspired by Lewis.
A fifth book (and the last for this installment) is Being Human, by Jerram Barrs and Ranald Macaulay. This book really changed my way of thinking. The authors (I only now realise the extent in which they were inspired by Francis Schaeffer), take as starting point the fact that man is created in the image of God, and this image of God in men and women is restored because of the work of Christ. Now as christians we may not diminish our humanity, but instead we must start to live fully. The human reason, will, emotions and creativity are worthwile, because they reflect God's atributes. This book opposes platonic influences in christian faith, which defend the superiority of the spiritual above the material world. All teachings that lead to a diminishment of being human are false teachings. This radically changed my view on man and on myself. I once thought my 'I'was bad, and I had to get rid of my own desires, passions and ideas to let God live through me. This book teached me how God wants me to live as a human being, to develop my own desires and make my own decisions in relationship to him. Especially when I was burnt out and wrestled with prayer and biblestudy, these thoughts helped me to develop a more personal, more human way of connecting with God. I can heartily recommend it to everybody.
Next time more books and the way they changed me.]
No comments:
Post a Comment