Ja hoor, daar zijn we weer! Welkom bij de vierde en (voorlopig) laatste aflevering van 'levensveranderende boeken'. Uw presentator voor vandaag: Johan Klein Haneveld. Geef hem een warm applaus! Dank u, dank u. Gaat u toch zitten...Ahem...
Zonder verdere ophef verder met weer een boek van John Eldredge. Ik kan er niets aan doen, maar zijn boeken hebben mijn denken over het christelijk geloof echt ingrijpend veranderd. Niet eens omdat hij zulke radicaal andere dingen beweert, maar meer vanwege de manier waarop hij ze presenteert: in een toegankelijke stijl en met talloze voorbeelden uit zijn leven en uit films en boeken. Bovendien heeft hij een manier van uitdrukken, waardoor ik steeds bij mezelf denk: 'Hee, zo had ik het nog niet bekeken...' Het derde boek dat ik van hem las (toen ik eenmaal fan van hem was), was The journey of desire. Op de een of andere manier had ik het beeld gekregen dat in het christelijke geloof verlangens maar eng waren. Ze zouden me van God afvoeren en het was het beste maar niet te veel te willen en te voelen. John Eldredge legt uit dat God ons geschapen heeft met onze verlangens. En dat achter veel van onze 'oppervlakkige' verlangens veel diepere verlangens schuilgaan. En dat God degene is die uiteindelijk al deze verlangens zal vervullen. We moeten leren aan de ene kant van onze verlangens bewust te worden, aan de andere kant ermee te leven dat ze nu niet vervuld worden. Dit is inderdaad een reis, maar het einddoel is geweldig. De hemel is de plek waarvoor we zijn geschapen, het slot waar de sleutel van ons verlangen helemaal in past.
Voor de historische correctheid moet ik hier nog een boek van Eldredge noemen, en wel Waking the dead. 'Wat een occulte boeken heb je in je kast staan,' zei mijn broer laatst. 'Doe je soms in het geheim aan voodoo?' Daarover kan ik jullie gerust stellen, voor zover ik weet verricht ik geen enge rituelen. En in elk geval gaat dit boek daar niet over. De doden waar het over gaat zijn wij. Volgens Eldredge zijn wij als de mensen in de matrix: blind voor de grotere wereld om ons heen. Hij zegt dat onze ogen moeten opengaan voor het grotere verhaal. Alle epische verhalen kennen drie overeenkomsten: de held ontdekt een grotere wereld, waarvan hij het bestaan hooguit vermoed had, maar die wel degelijk realiteit is. In deze grotere wereld is een strijd aan de gang. Het is oorlog. En de held heeft een belangrijke rol te vervullen in die strijd. Zo moeten wij ook ons leven gaan zien. Ons leven heeft een bovennatuurlijke dimensie, het is groter dan alleen werken, eten en slapen. Maar tegelijk is er een strijd aan de gang. God en zijn engelen bestaan echt, maar de satan en zijn handlangers ook en zijn voeren oorlog tegen de heiligen. En wij hebben een belangrijke rol in die oorlog. Dit boek opende mijn ogen voor de geestelijke strijd (die ik ook prompt ging ervaren) en voor de werkelijke aanwezigheid van God in mijn leven. Ook een die ik regelmatig herlees.
Dan een boek van Leanne Payne: Gods tegenwoordigheid geneest. Mijn ouders waren al langer heel enthousiast over Payne en haar conferenties en boeken, dus besloot ik uiteindelijk ook maar eens te lezen waar het over ging. Om eerlijk te zijn: dat was niet zo makkelijk. Payne's schrijfstijl staat mijlenver af van die van Eldredge. Het is duidelijk dat ze beschikt over uitgebreide theologische, filosofische en psychologische kennis, maar tegelijkertijd gaat ze daar nogal associatief doorheen. Ik moest erg aandachtig lezen, met een potlood in de hand, om haar bedoeling te begrijpen. Maar soms is het goed als je ergens wat meer moeite voor moet doen. In elk geval pikte ik uit haar werk wel belangrijke concepten op. Dat ons denken en voelen wordt bepaald door de beelden en symbolen in ons hart. Dat verkeerde symboolsystemen, beelden van God, jezelf, de wereld enzovoorts, leiden tot problemen. Dat we dus een 'hersymbolisering' nodig hebben. Dat God daarvoor onder andere verhalen gebruikt, kunst, maar ook andere mensen en de sacramenten. En vooral: een ontmoeting met zichzelf. De aanwezigheid van God ervaren is werkelijk genezend. Deze moet ik ook weer eens gaan herlezen.
Op een heel ander terrein ligt het boek onder redactie van o.a. Cees Dekker: En God beschikte een worm. In dit boek schrijven negentien christenwetenschappers over de verhouding tussen schepping en evolutie en tussen godsgeloof en atheisme. Vroeger las ik veel boeken over het creationisme: een leer die de traditionele schepping in zes dagen probeerde op basis van wetenschappelijke bevindingen te bewijzen. Al sinds een jaar of acht, negen geloof ik niet meer dat zoiets mogelijk is. Ik heb geaccepteerd dat het God het heelal en het leven heeft geformeerd in een proces, met gebruik van de natuurwetten (die zoals C.S. Lewis schreef de beschrijvingen zijn van wat God doet in de wereld), en dat dit niet de waarde van schepping of van de mens teniet doet. Ik heb geleerd Genesis 1 niet als een wetenschappelijke tekst te lezen, maar meer als gedicht. De waarheden die er in staan zijn waar, maar het zijn geen letterlijke waarheden. Dus ik geloof dat God alles geschapen heeft, dat ik een schepsel ben en niet God zelf, dat God de mens en mij gewild heeft als zijn beelddragers en dat ik daardoor waardevol ben. In dit boek vond ik aansluiting bij andere christenwetenschappers, die hier ook over hadden nagedacht, en tot de conclusie kwamen dat goede wetenschappelijke theoriën en goede bijbeluitleg elkaar niet hoeven tegenspreken. Een langere ontstaansgeschiedenis van het heelal is prima in overeenstemming te brengen met het christelijk geloof. De ware scheidslijn is die tussen het theïsme, dat de natuur ziet als iets dat God heeft gemaakt, en het atheïsme, dat alles terugvoert op toeval. Daartussen is geen verzoening mogelijk.
Tenslotte wil ik wijzen op een boek van Dallas Willard: The divine conspiracy. Ik kende dit boek vooral omdat John Eldredge het aanhaalt, dus toen ik het een paar maanden geleden tegenkwam, heb ik het direct gekocht. En het is als een soort frisse bries. Willard is filosoof en voorganger en hij combineert een heel heldere, goed onderbouwde schrijfstijl, met een realistische kijk en invoelingsvermogen. Hij benoemt een aantal problemen die ik heb met de manier waarop sommige christenen het evangelie presenteren. Hij noemt dit 'evangeliën van zondemanagement'. En hij stelt daar tegenover het 'evangelie van het koninkrijk'. Jezus is gekomen om ons deel te laten uitmaken van zijn koninkrijk, en om ons te maken tot mensen die daarin thuishoren. De bekende bergrede beschrijft het leven in dat koninkrijk. Maar we moeten het niet opvatten als een nieuwe wet, maar als een beschrijving van de mens die in dat koninkrijk leeft. Als we in Jezus geloven, veranderen we in mensen die op Hem lijken. Mensen dus die van nature bereid zijn van wraak af te zien, de extra mijl te gaan en hun vijanden als medemensen te behandelen. Dit was voor mij echt een nieuwe visie. Het is nog te vroeg om daarvan de gevolgen te kunnen beschrijven. Maar ik kan dit boek wel aanraden. Ikzelf wil het komend jaar in elk geval nog een keer lezen (het komt ook uit in het Nederlands. Misschien kan ik er een recensie over schrijven).
[Yes, we are back! Welcome to the fourth (and last) instalment of 'life changing books'. Your host for today: Johan Klein Haneveld. Give him a warm welcome! Thank you, thank you, do sit down...
Ahem...
without further ado we continue with another book by John Eldredge. I can't help it, but his books have really changed my way of experiencing faith. Not really because what he teaches is radically different, but more because of the way he represents these truths: accessible, with countless examples from his life and from books and movies. Coupled with that he has a way of putting things wich makes me say to myself: 'Hey, I didn't really think about this before...'. The third book of his that I read (after I became a fan), was The journey of desire. One way or the other my christian upbringing had cultivated in me the thought that in my faith desires were circumspect. They would pull me away from God and it was best to not want and feel too much. John Eldredge explains how God created us, including our desires. And how behind a lot of 'superficial' desires hide more deeper ones. And that God is ultimately the one who will fulfill them. In the mean time we have to learn to cultivate our desires, but on the other hand live with the fact they will not all be fulfilled in this life. That is a journey indeed, but the goal of it is great! Heaven is the place we were created for, the lock in which the key of our desire fits.
To be chronologically correct I have to mention another John Eldredge book: Waking the dead. 'You have some very occult books', my brothere remarked a few days ago. 'Do you practice voodoo in secret.' Well, rest assured, as far as I know I'm not involved in scary rituals. And in any case that's not what this book is about. The dead it talks about are we. According to Eldredge we are like the people in the matrix: we are blind to the larger world around us. He says our eyes have to be opened to the larger story. Alle epic stories share three characteristics: the hero enters a larger world, he had previously only heard about, but which is real none the less. In this larger world there is a battle raging. It's war. And the hero has an important role to fill in that battle. This is the way we have to experience our lives. Our lives are part of a larger dimension. They're more than just working, eating and sleeping. But in the same time there's a battle going on. God and his angels are real, but also satan and his minions, who wage war on the saints. And we have an important part to play in this war. This book opened my eyes to spiritual warfare (and I started to experience it in earnest) and Dit boek opende mijn ogen voor de geestelijke strijd (die ik ook prompt ging ervaren) and to the real presence of God in my life. This is also one I reread regularly.
Then a book by Leanne Payne: The healing presence. My parents were very enthousiastic about Payne and her conferences and books, so finally I decided to read what they were all about. To be honest: that was not very easy. Payne's style is mile away from that of Eldredge. It's clear she has a wide knowledge of philosophy, theology and psychology, but she explores that knowledge associatively. So I had to read very carefully, pencil ready, to gather her intentions. But sometimes it's good to have to work for something. I did start to appreciate a lot of important concepts from her books. The way our thoughts and feelings are for a large part influenced by the imagery and symbols in our hearts. That incorrect symbols, images of God, yourself, the world et cetera, lead to all kinds of problems. That we need to be re-symbolized. That God uses for example stories, art, but also other people and the sacraments. But most of all: a relationship with himself. To experience the presence of God is truly healing. This is one I hope to reread soon.
On a wholly different subject is a Dutch book put together by Cees Dekker and others: En God beschikte een worm. In this book nineteen Dutch christian scientists (scientists who are christian) write about the relationship between creation and evolution and between faith in God and atheism. I used to read a lot of books about creationism: which tries to prove the traditional view of creation in six days from scientifical data. Since some eight or nine years I do not think this is possible anymore. I have accepted that God has created our world and life in a process, using the laws of nature (which describe the way God acts in nature, as Lewis wrote), and that this does not diminish in any way the intrinsic worth of creation or mankind. I have learned to read Genesis 1 not as a scientific treatment on creation, but more as a poem. The truths in it are really truths, but they are not litteral, scientific truths. So I believe that God created all, that I am his creature and not God, that God wanted mankind and me to be the way we and i am, as his imagebearers, and that I have worth as a person because of that. In this book I found connection with other christians and scientists who also had put a lot of thought in this subject and concluded that good scientific theories and good exegesis do not contradict each other. A longer history of the universe does not contradict christian faith. The important divide is between theism, which views Nature as something God created, and atheism, which puts co-incidence as the power behind all. There's no middel ground between these two views.
Finally I want to point to a book by Dallas Willard: The divine conspiracy. I knew this book because John Eldredge quoted from it, so when I found it a few months ago, of course I bought it. And it's like a fresh breath of air. Willard is a philosophist and a pastor and he combines a clear, well researched way of writing, with a realistic view and pastoral feeling. He names some problems I have with the way some christians present the gospel. He calls it a 'gospel of sin management'. In the place of that he puts the 'gospel of the kingdom'. Jesus has come to let us participate in his kingdom and make us into the kind of people that belong in it. The well known sermon on the mount describes the way of life in that kingdom. But we should not see this as a new law, but as a description of the men and women who live in the kingdom. If we have a relationship with Jesus, we will change into people that are like Him. People who are naturally inclined to put aside hatred, walk the extra mile and treat their enemies like fellow human beings. This was an eye-opener to me. It's too early yet to describe the consequences of it, but I know I can recommend this book. I want to reread it next year myself, as it will appear in a dutch translation and I think I will write a review.]
No comments:
Post a Comment