Wednesday, January 10, 2007

Leven op mars en ander nieuws (life on mars and other news)

Het belangrijkste wetenschaps nieuws van de afgelopen dertig jaar (in elk geval in mijn leven) en het zou ook nog eens dertig jaar oud zijn. De gegevens van de Viking-landers uit de late jaren '70 wijzen op bacteriële activiteit in de bodem van Mars. Nou ja, ze zijn in elk geval in overeenstemming met een levensvorm die van binnen zowel water als waterstofperoxide bevatten. Goed. Het is geen bewijs. Maar wel belangrijk nieuws. Dertig jaar geleden hielden wetenschappers geen rekening met deze mogelijkheid, maar sindsdien weten we veel meer over de zogenaamde 'extremofiele' bacteriën. Soorten die onder extreme omstandigheden leven, dus. In de Viking-landers werd martiaanse bodem blootgesteld aan water en een voedingsbron met radioactief koolstof. Er werd radioactief CO2 geproduceerd, maar dat hield snel op. Bacteriën die bestaan uit H2O en H2O2 zouden door de toevoeging van vloeibaar water verdrinken of uit elkaar spatten, wat dit resultaat zou verklaren. Ik vind het overtuigend klinken. Snel een marslanding organiseren dus!

We weten ondertussen dat de planeten buiten ons zonnestelsel vrij bizar zijn. Zo zijn er Jupiterachtige gasreuzen die dichter bij hun zon staan dan Mercurius bij de onze. Ze draaien ook nog eens voortdurend met dezelfde kant naar hun zon toe. Dan zou je verwachten dat één kant warm zou zijn (erg warm) en de andere koud (zoals bij Mercurius). Maar uit metingen blijkt dat de temperatuur op drie van deze planeten behoorlijk van dag tot nacht behoorlijk constant blijft. De reden daarvoor is waarschijnlijk de wind, die sneller beweegt dan het geluid (bizar he?) met snelheden van 1450 kilometer per uur, die de atmosfeer voortdurend gemengd houdt. Dan is de winterstorm die mijn hoed afblaast niet eens zo erg.

Hoor je ook wel eens zeggen dat je op je instinct moet vertrouwen? De meeste middelbare scholieren wisten al dat het eerste antwoord dat ze op het examen aankruisten waarschijnlijk het beste was, en dat als je er meer over ging nadenken waarschijnlijk het foute antwoord koos. Nu is de waarheid van dat advies wetenschappelijk aangetoond: in tests presteer je beter als je niet te hard nadenkt, maar vertrouwt op je ingevingen van het moment. De deelnemers moesten tussen 650 symbolen op een scherm het afwijkende symbool uitkiezen. Ze haalden betere resultaten als ze het scherm niet mochten bestuderen en direct moesten kiezen, waarbij ze dus volledig op hun onbewuste moesten vertrouwen.

Het volgende is wat ouder nieuws, maar ik ontdekte het pas vorige week. En als ik het niet wist, dat jullie misschien ook niet. Het gaat om de ontdekking van een diamant van astronomische proporties. Letterlijk. Het gaat om het hart van een uitgedoofde ster, die bestaat uit gekristalliseerd koolstof. De diamant heeft een doorsnede van 4000 kilometer en bevindt zich op vijftig lichtjaar van de Aarde. Hij wordt geschat op tien miljard biljoen biljoen karaat. Dat draag je niet even op een ring... De wetenschappers hebben de ster trouwens 'Lucy' genoemd (Ja, vanwege het liedje van de Beatles).

[It's the most important science news of the past thirty years (at least of my life) and it itself is almost thirty years old. The data of the Viking-landers from the late '70s point to bacterial activity in Martian soil. Well, at least they are compatible to a microbe that contains water and hydrogenperoxide as fluids. So, it's not exactly proof. But important news none the less. Thirty years ago scientists didn't count on this possibility, but since then our knowledge about the so called 'extremophil' bacteria, that live in extreme circumstances, has grown. In the Viking-experiments martian soil was exposed to water and organic material that contained radioactive carbond. Radioactive CO2 was produced, but it stopped quickly. Bacteria that contain both H2O and H2O2 would die (by drowning or exploding) because of the addition of water. That would explain these results. I think it's convincing. Let's organise another expedition to Mars soon!

We know now the planets outside our solar system are quite bizarre. Like the Jupiterlike gaseous planets closer to their suns than Mercury to ours. And they have one side constantly facing the sun. You would expect the one side to be very, very hot (very hot!) and the other one cold (like at Mercury). But measurements show the temperature on these planets to be fairly constant compared from day to night. The reason probably is the wind, that moves faster than sound (weird) with speeds of 7000 miles per hour, and that keeps the atmosphere mixed. So the storm that blows off my hat isn't even that bad.

Have you also heard it said to trust your instincts? Most students know that often the first answer they choose at an exam is the right one. As you think about it more closely you are prone to choose a wrong answer. Now the truth of this advice is scientifically proven. In some tests you score better results if you do not think about it too hard, but trust your instincts. The participants had to choose the inverted symbol of 650 identical symbols on a computerscreen. They got better results when they had no time to study the screen at all and had to trust their unconscious fully.

The next bit of news may be old, but I only read about it last week. And if I didn't know, I guess you didn't also. It's about the discovery of a diamond of astronomical proportions. Litterally. It's the heart of an old star, that consists of crystallised carbon. The diamond has a diameter of 4000 kilometers and is 50 lightyears away from earth. It's probably 10 billion trillion trillon carate. Not something to put on a ring. The scientists called te star 'Lucy'. Yes, because of the beatle song.]

2 comments:

Marten Klein Haneveld said...

Hmmm... ik zie het al voor me: dieven de ruimte in op jacht naar diamant! Hoewel we dan eerst wat sneller moeten kunnen reizen...
Hoewel, als er teveel diamant is, dan is het ook niet waardevol meer. Aan de andere kant zitten er hoge kosten aan om ze te halen...

Johan said...

Inderdaad!
Maar heel veel opties voor SF verhalen. Diamanten uit de ruimte...

Misschien kan het nog in jouw verhaal?
Dat er een meteoor wordt gevonden die helemaal uit diamant bestaat?

Johan