Saturday, October 07, 2006

Kinderen van Duin

Als laatste voor vandaag, een paar woorden over Children of Dune. De dingen die me in deze miniserie aanspraken waren voor een groot deel dezelfde als in het eerste deel, Dune. De manier waarop de woestijn werd weergegeven en de samenleving van de Fremen. De andere planeten, de fantasievolle kostuums en de ruimteschepen. Het verhaal met mythische en religeuze lagen en de persoon van Paul 'Muad'Dib' Atreides, messias tegen wil en dank. En alles beter weergegeven dan in de eerste serie. Vond ik daar de computereffecten vaak nog nep, hier waren ze veel beter. Geen duidelijk zichtbare schilderijen meer op de achtergrond, maar beelden die niet onderdeden voor bioscoopfilms als Star Wars en Narnia. Ook de manier van filmen was veel mooier dan in de eerste serie, haast poetisch, met veel gebruik van mooie belichting, en intieme close-ups (met een paar Matrix-achtige gevechten). En de karakters die in de vorige serie een oppervlakkige indruk maakten waren hier uitgediept en meeslepend. Vooral voor het personage Duncan Idaho een enorme verbetering. Ook de leider van de Fremen, Stilgar, was hier echt een leider die je bij zo'n woestijnvolk verwacht. Kortom, waar de vorige miniserie vooral intrigerend was omdat ik het boek kende is dit een filmspektakel op zichzelf en absoluut aanbevelenswaardig.Het enige dat een beetje saai werd uiteindelijk was al het politieke gekonkel, tussen allerlei partijen met hun eigen doelstellingen.
Het thema achter deze miniserie was vergelijkbaar met dat achter de eerste: wat vraagt het van een man het juiste te doen? En als de enige manier om vrede te brengen in het heelal een persoonlijk offer brengt wat je niet kunt opbrengen, wat dan? Dat is de keuze die Paul moet maken. Als hijzelf het 'Gouden Pad' niet kan betreden, valt het toe aan zijn zoon, Leto. Maar hoe kan een vader van zijn zoon vragen iets te doen dat hijzelf niet kon opbrengen?
Ondertussen heeft de beweging rond Muad'dib de trekken van een religie aangenomen, compleet met priesters en pelgrims die naar Arrakis komen om Paul te vereren. En de religie brengt fanatisme met zich mee, en oorlogen door het hele heelal. In de naam van Muad'dib gebeuren de vreselijkste dingen. Het ergste is nog dat hogepriesters Alia onder invloed van een schimmige baron Harkonnen het systeem voor haar eigen glorie manipuleert. Paul ziet hoe een beweging die begon als vrijheidsstrijd is verworden tot een gevangenis, een organisatie van onvrijheid. De legendes rond Muad'dib moeten worden afgebroken, de godsdienst moet vallen en mensen moeten weer zelf hun eigen keuzes kunnen maken. Pauls zoon Leto verwoordt het zo: "Dit moeten jullie leren: alle mensen maken fouten en leiders zijn maar mensen." Kortom, volg niet blindelings mensen na.
Sciencefiction zegt vaak iets over onze eigen wereld. De boodschap van Children of Dune is makkelijk door te trekken naar onze religies. Hoe vaak hebben niet kerkleiders hun geestelijke macht gebruikt om oorlogen goed te praten? Hoe vaak zijn er niet in de naam van Christus (of van Allah of de god van de vooruitgang) martelingen, volkenmoorden en vervolging gesanctioneerd? Te vaak. Christus zegt al dat we niemand 'Vader' moeten noemen, en dat degene die de leider van zijn volgelingen wil zijn, de mentaliteit van een dienstknecht moet hebben. Wie de meeste wil zijn, moet de minste worden. En hijzelf gaf het voorbeeld door de voeten van zijn discipelen te wassen, in die tijd de taak van een slaaf. Het leiderschap dat Christus laat zien is diametraal tegenovergesteld aan de leiderschapstradities van de wereld. In de kerk horen geen dictators thuis, geen manipulatoren en geen volksmenners. Zelfs God zelf zal ons niet iets opleggen. Het enige dat Hij van ons vraagt is voor Hem te kiezen en ons afhankelijk op te stellen. Als we Hem zien als vriend en met Hem wandelen, zijn we vervolgens vrij om ons leven in te richten! Soms denk ik dat we net als Paul Atreides het hele godsdienstige systeem rondom Jezus moeten afbreken. De kern zal blijven staan: de belichaming van ware liefde en opoffering, het beeld van de Onzichtbare God, die zelf ook liefde is. En de ware liefde drijft de vrees uit. Voor die God hoeven we niet bang te zijn.

Oh, en er zaten natuurlijk weer woestijnwormen in! Indrukwekkend! Vooral als een vliegtuig bijna wordt opgeslokt door een gigantische muil!

[The last post for today: some remarks about Children of Dune. What spoke to me in this miniseries were largely the same as in the first series, Dune. The way the desert was realised, and the society of the Fremen. The other planets, the fantastical costumes and spaceships. The story with its mythical and religious layers and the character of Paul 'Muad'Dib' Atreides, messiah against his choice. And everything visualised in a way surpassing the first series. If I thought the special effects in that one were fake, here they were much improved. No clearly discernable paintings as backgrounds, but images comparable with movies like Star Wars and Narnia. The way it was filmed was much more beautifull than the first series, with nice lighting and intimate close-ups (and some matrix style fights). The characters that made a superficial impression before had more personality and were more involving. Especially the character of Duncan Idaho was much improved. The leader of the Fremen, Stilgar, now was a man you'd image to lead a desertpeople. In short: if the last series was intriguing mostly because I knew the book, this one can stand on his own as a filmic spectacle and I can recommend it wholehearteldy. The only thing that grew a bit boring was the succession of political intrigues, with all their parties and agendas.
The theme of this series was a continuation of that of the first: what is asked of a man who wants to do what's right? And if the only way to bring peace to the galaxy requires a personal offer you are not willing to make? That's the choice Paul must make. If he himself cannot step on the 'Golden Path', his son Leto must. But how can a father ask his son to do something he himself cannot?
In the meantime the movement surrounding Muad'Dib has taken on the characteristics of a religion, complete with priests and pelgrims travelling to Arrakis to worship Paul. The religion invites fanaticism and wars all over the universe. In Muad'dibs name unimaginable evil is done. The worst thing is that high priestess Alia, influenced by a ghostly baron Harkonnen manipulates the system for her own glory. Paul must watch how a movement that began as a battle for freedom is changed into a prison, a system of captivity. The legends surrounding Muad'Dib have to be broken down, the religion must fall and people must make their own choices again. Pauls son Leto says it thusly: "This is what you have to learn: all men make mistakes and leaders are only human." In short, do not follow any man blindly.
Sciencefiction is often saying something about our own world. The message of Children of Dune is easily applied to our own religions. How often have churchleaders misused their spiritual power to instigate wars? How often have torture, genocide and repression been sanctioned in the name of Christ (or Alla or our god of progress)? To often. Christ said we shouldn't call anyone 'father' and that the one who wants to lead his followers must have the mentality of a servant. Who wants to be highest, must become the least. He himself gave the example to wash his disciple's feet, a servants task in those days. The leadership Christ models is diametrically opposed to the worldly tradition of power. In his church there is no place for dictators, nor for manipulators. Even God will not make us do anything against our will. The only thing he asks of us is to choose Him and know ourselves depending on Him. When we see Him as a friend and walk with him, we will be free to construct live in the way we want! Sometimes I think we should tear down the religious structure put up around Jesus (just like Paul Atreides). The core will remain: the incarnation of true love and sacrifice, the image of the unseen God, who is love himself. And true love drives out fear. This God we do not have to fear.

Oh, and did I mention the sandworms? Impressive! Especially when a plane is almost swallowed by one gigantic maw...]

No comments: