Thursday, October 12, 2006

En ja hoor, nog meer wetenschap

Zo, het is weer weekend. Voor mij tenminste wel en dat betekent dat ik weer kan 'bloggen'. De afgelopen dagen had ik er steeds 's avonds geen tijd voor, maar ik heb wel het internet afgestruind voor interessante, bijzondere of bizarre berichten uit de wetenschap. Ik mag dan wel verlangen naar een andere wereld, degene waarin we leven is ook al mooier en vreemder dan ik me kan voorstellen en we weten nog lang niet alles. Zo hebben onderzoekers in het noorden van Columbia een nieuwe vinkensoort gevonden, tijdens de verkenning van een nog ongerepte bergketen. Het beestje kreeg de naam "Yariguies bosjesvink", in het latijn Tlapetes latinuchus yariguierum. Probeer dat maar eens zonder stotteren uit te spreken... Zoals jullie op de foto zien is het een mooi beestje. Dat betekent dat er op onze planeet nog meer schoonheid is dan we ons tot nu toe bewust zijn en dat er nog echte ontdekkingsreizen mogelijk zijn. Ook de onderzoekers waren verbaasd dat de Yariguiesbergen zo lang onbeschreven, onbekend en onbeschermd zijn gebleven.

Dan nu het wekelijkse nieuws over planeten buiten ons zonnestelsel, maar ditmaal eentje die behoorlijk dichtbij staat. Hoewel, 10,5 lichtjaar is nog altijd een behoorlijke afstand. Het gaat om een gasplaneet om de ster Epsilon Eridani. Uit de waarnemingen van Hubble blijkt dat de planeet anderhalf keer zo zwaar is als Jupiter en dat hij om zijn zon draait in hetzelfde vlak als een schijf van puin en stofdeeltjes. Dit zou bevestigen dat planeten ontstaan uit materiaal dat om een ster draait. Heel bijzonder aan deze planeet is de elliptische baan: op het ene uiterste bevindt hij zich zo dicht bij zijn zon als de aarde bij de onze, op het andere uiterste staat hij op de afstand van Jupiter. Astronomen verwachtten dat ze eind 2007 de eerste echte opnames kunnen maken van de planeet! Dat zou gaaf nieuws zijn, foto's van een ander zonnestelsel! Ik hou het voor jullie in de gaten.

Ondertussen weten we ook niet alles over het verleden van onze planeet en welke bizarre dieren er rondliepen. Jullie weten vast wel dat er van allerlei dieren reuzenvarianten bestonden: reuzenherten, reuzenbevers, reuzenluiaarden, reuzengordeldieren, reuzenvogels enzovoorts... Nu hebben wetenschappers in Syrië het fossiel gevonden van een reuzenkameel. De schouders van het dier kwamen tot een hoogte van drie meter en in totaal was het vier meter hoog. Dat is net zo groot als een giraffe of een olifant. De reuzenkameel leefde in een savanneachtige omgeving en at waarschijnlijk hetzelfde als een huidige kameel. Hij werd honderdduizend jaar geleden gedood door een groep mensen, waarvan resten zijn gevonden bij dezelfde bron.

Van kamelen naar sciencefiction, dat kan op deze blog. De 'transporter' uit Star Trek, die materie omzet in lichtstralen en vice versa, is namelijk een stap dichterbij gekomen. Het is wetenschappers gelukt om de informatie die was opgeslagen in een lichtstraal over te brengen op een wolk atomen. Een soort teleportatie zeg maar. Helaas gaat de wetenschap in het bericht me enigzins boven de pet (maar Marten kan het me vast uitleggen). Als ik het goed begrijp brachten ze de quantumtoestand van een wolk cesiumatomen (die allemaal dezelfde kant opdraaiden) in overeenstemming met de quantumtoestand van een lichtstraal. Dit heet dan 'entanglement'. Vervolgens brachten ze de quantumtoestand van een tweede lichtstraal over op de wolk atomen. Geen wonder dat de technobabble in Star Trek zo onbegrijpelijk is. "Beam me up, Scotty!"

Nog iets op het gebied van sciencefiction: in veel toekomstverhalen kunnen mensen gedachten lezen, informatie direkt in de hersenen ontvangen of machines aansturen door er maar aan te denken. Dat laatste is nu al realiteit. Een Amerikaanse tiener heeft twee levels van het computerspel Space Invaders uitgespeeld met zijn verbeelding. Vanwege zijn ernstige epileptische aanvallen was er op zijn hersenen een sensor aangebracht die electrische signalen kon waarnemen. De onderzoekers lieten de jongen het computerspelletje eerst spelen door zijn tong en zijn hand te bewegen. Vervolgens vroegen ze hem zich de bewegingen voor te stellen, maar ze niet uit te voeren. Op die manier kon hij het kanon op het scherm goed genoeg bewegen om twee levels uit te spelen. Nog even dus en ik hoef deze blog niet meer te typen, dan denk ik er maar aan en rollen de woorden over het scherm. En ik heb nu al zulke lange berichten...

[Allright, it's weekend again. It is for me at any rate and that means I can blog again. The past few days my evenings were filled, so I wasn't able to write, but I did manage to surf around on the internet for the intersting or bizarre science news. I may desire another world, the one we live in is already more beautifull and more strange than I can imagine and it turns out there's much we don't know yet. Take for example a new kind of finch scienctists found in northern Colombia, on an expedition to an unexplored mountainrange. The bird was named "Yariguies brush-finch", in Latin Tlapetes latinuchus yariguierum. Try to prononce that without stuttering. As can be seen on the picture it's actually a very colorfull bird. And it means our planet has even more beauty to offer than we now know and real exploration is still possible. The scientist expressed their amazement at the Yariguies mountan being undescribed, unexplored and unprotected for so long.

Now it's time for our weekly knews about extrasolar planets, but this one is actually relatively close. Well, close... 10,5 lightyear is still a considerable distance. It's a planet revolving around the star Epsilon Eridani. Data from Hubble indicate the planet is 1,5 times the size of Jupiter and turns around it's sun in the same plane as a disc of dust and debris. This would be proof of the popular theory that planets originate in these kinds of discs around stars. The peculiar thing about this planet is its elliptical orbit: in the one extreme it's as close to it's sun as earth is to ours, in the other extreme it's at the distance of Jupiter. Astronomers expect to be able to take the first picture of the planet late in 2007. That would be exciting: pictures from another solarsystem. I will keep you informed...

But in the mean time we still don't know all about the history of our own planet and the bizarre animals that lived then. You are probably aware of the former existence of giant animals like giant elk, giant beavers, giant armadillo's, giant birds etcetera... Now scientist found the remains of a giant camel in Syria. It's shoulders were three meters high and it was four meters tall, as large as an giraffe or elephant. The giant camel lived in a savanna and it's menu was probably the same as the camels we know. It was killed by a group of people, of which remains were found at the same springs.

From camels to sciencefiction, at this blog all is possible. The 'transporter' of Star Trek fame, that changes matter into light and vice versa, is now a step closer. Scientist were able to transfer the information contained in a beam of light to a cloud of atoms. So, a kind of teleportation. Sadly the scientific explanation of all this I can hardly understand (but my brother may be able to explain). If I'm correct the scientists brought the quantumstate of a could of cesium atoms (all with the same atomic spin) in synchronicity with the quantumstate of a beam of light, in a process called 'entanglement'. Then they tranferred the quantumstate of a second beam of light to the cloud of atoms. It's no wonder the technobabble in Star Trek is incomprehensible. "Beam me up, Scotty!"

Another fact on the topic of sciencefiction: in many of these stories people are able to read minds, receive information directly in the brain or guide engines just by thinking. The last of these is now reality. An American teenagers completed two levels of the old computergame Space Invaders just by imagining his moves. Because of his severe epilepsy he had received two sensorgrids directly on the surface of his brain, meant to gather data on the electrical activity in the brain. The scientists first let the boy play the game using his hand and his tongue. Then they asked him to imagine the movements, but not actually moving his hand and tongue. Using his imagination he could control the canon in the game well enough to win two levels. So in only a few years I won't have to type this blog, but only think about it and the words will flow on the screen. But my posts are already long now... ]

5 comments:

Anonymous said...

Handig, zo iemand die het wetenschapsnieuws voor je in de gaten houdt. Het was weer interessant.

Even naar aanleiding van het laatste stukje: je kunt natuurlijk ook geluidsfragmenten opnemen van jezelf en die op internet beschikbaar stellen, dat kan vast ; )
Maar eigenlijk vind ik lezen wel erg leuk, en herlezen. Dus blijf maar schrijven. Dan blijf ik af en toe terug schrijven.

Johan said...

Wees gerust, ik blijf wel schrijven. Voorlopig wel in elk geval. Ik weet nog niet of ik het eeuwig blijf volhouden, dat hangt af van mijn toekomstige werkplek en mijn hoeveelheid vrije tijd. Er moeten meer dingen gebeuren dan alleen bloggen...

Johan

Anonymous said...

Ja, eeuwig is ook wel erg lang. En er is inderdaad meer in het leven dan bloggen.

Marten Klein Haneveld said...

ik kan het pas uitleggen als ik het snap, en dat doe ik op dit moment nog niet... sorry...

Marten Klein Haneveld said...
This comment has been removed by a blog administrator.