Inktvissen, wandelen op Mars en lichamelijke oefening

Mijn laatste bericht met wetenschapsnieuws is ook al weer bijna twee weken oud. En dat terwijl er weer zoveel nieuwe, inspirerende en boeiende ontdekkingen gedaan zijn. Neem nou bijvoorbeeld de onderwateropnames van één van de grootste soorten pijlinktvissen, de Taningia danae, die tot 2,3 meter lang kan worden. Oké, het is niet de reuzenpijlinktvis, maar toch al vrij indrukwekkend en ook deze wordt vaak in de maag van potvissen aangetroffen. Onderzoekers dachten dat het dier rustig in het water zweefde tot er voedsel voorbij kwam, maar het blijkt een snelle zwemmer. En hij gebruikt lichtgevende organen op zijn armen, waarschijnlijk om zijn prooien in de war te brengen. Erg mooi om zo'n groot dier sierlijk door het water te zien schieten. En een reuzenpijlinktvis moet nog veel indrukwekkender zijn...

Dan verder met een bekend thema uit sciencefictionverhalen: gedachtenlezen. Een gedachtenlezer in het verhaal kan helpen te verklaren hoe mensen met buitenaardse wezens communiceren, of het zorgt voor ingewikkelde plots en allerlei verwikkelingen. Want hoe bewaar je je privacy tegenover iemand die jouw gedachten kan lezen? We hoeven gelukkig nog niet bang te zijn dat iemand onze diepste gedachten kan waarnemen, maar de eerste stap in die richting is wel gezet. Door de hersenactiviteit te meten in een MRI-scan kunnen wetenschappers voorspellen of iemand twee getallen gaat optellen of van elkaar aftrekken, nog voor hij het daadwerkelijk doet. Het proces is nog niet helemaal waterdicht, maar toch wel verontrustend... Kijken of julllie het kunnen: hoeveel vingers ga ik opsteken?

Een van de dingen waar ik naar verlang als ik in de laatste haven aankom, is het bekijken van andere planeten. Het moet toch geweldig zijn om op Mars te kunnen wandelen, meteoorkraters te bekijken, langs afgronden te lopen en misschien te zoeken naar sporen van leven? Er zijn dan nog wel geen mensne op Mars, en ook geen wandelpaden, maar de eerste wandelkaarten zijn er al wel. Wetenschappers hebben gedetailleerde kaarten gemaakt op basis van opnames van de Mars Express, waarop de hoogtelijnen staan aangegeven en waarop de geologische structuren namen hebben gekregen. Het gaat om het Iani Chaos gebied, dat voor geologen heel interessant is. Wanneer vertrekt de Martiaanse avondvierdaagse?

We weten al langer dan mensen niet de enige dieren zijn die instrumenten gebruiken. Vogels gebruiken doorns van struiken om bij insecten te komen, apen steken stokjes in mierenheuvels en hakken met stenen harde noten. Dit gedrag wordt van vaak in generaties doorgegeven. Nu blijkt dat zo'n vorm van cultuur duizenden jaren kan blijven bestaan. In Ivoorkust gebruiken chimpansees al 4300 jaar stenen om noten mee te kraken. De stenen op een prehistorische locatie bleken dezelfde sporen te vertonen als de stenen die chimps nu gebruiken, en er zaten bovendien nog resten op van de gekraakte noten. Binnenkort ontdekken we misschien welde eerste chimpanseecomputer.

En dan voor iedereen die net als ik niet enthousiast te krijgen is voor sport: om gezond te leven hoef je niet per sé meer te bewegen dan je al doet, als je er maar anders over gaat denken. Als je activiteiten gaat beschouwen als gezonde lichaamsbeweging, worden ze ook gezonder. Dat bleek uit een vergelijking van twee groepen schoonmakers in verschillende hotels. In vier hotels kregen deze vrouwen te horen dat hun reguliere werk voldeed aan de vereisten voor een actieve, gezonde levensstijl. In de andere drie werd de werknemers niks verteld. Na vier weken waren de vrouwen in de eerste groep bijna een kilo lichter, was hun bloeddruk 10% gedaald en was hun body mass index net als andere parameters verbeterd. Dit was significant meer dan de vrouwen in de andere groep. Sinds ik dit bericht heb gelezen, probeer ik mijn muisbewegingen ook als sport te zien. En weet je wel hoe gezond het is de bladzijdes van een boek om te slaan? Ik voel me al een stuk fitter...